Savunma Sanayi

          Dünya'da soğuk savaşın sona ermesine ve süper güç çekişmelerindeki azalmaya rağmen savunma sanayi hala önemini sürdürmekte ve birçok ülkenin harcamalarında günümüzde ilk sırayı korumaktadır.

          Savunma sanayi harcamaları 1998 yılından sonra artmaya başlamış ve 1998-2001 yılları arasında reel artış oranı %7 civarında gerçekleşmiştir. 1998'den beri savunma harcamalarındaki artış öncelikle Ortadoğu ve Doğu Avrupa ülkeleri, Kuzey Amerika ve Doğu Asya'daki ekonomik, politik ve teknolojik trend değişiminin bir sonucudur. Dünyadaki toplam askeri harcamaların 2001'de cari fiyatlarla 839 milyar dolar olduğu tahmin edilmektedir.

         

 Türkiye içinde bulunduğu jeopolitik konumunda caydırıcı olabilmek için güçlü bir silahlı kuvvetlere sahip olmaya mecburdur. Silahlı kuvvetlerin gücü ise büyük ölçüde ulusal savunma sanayine, savunma sanayinin gücü de ülkenin sahip olduğu teknolojik düzeye bağımlıdır. O halde savunma sanayini güçlendirmek için amaç; ülkenin ulusal teknolojik düzeyinin yükseltilmesi olmalı ve kamu alımları bu amaca hizmet etmelidir.

                Soğuk savaşın sona ermesiyle genellikle NATO ülkelerinin savunma harcamalarında düşmeler gözlenirken, Türkiye’de aynı eğilim sözkonusu olamamıştır. Örneğin İngiltere’de savunma harcamalarının GSYİH içindeki payı 1998’de % 2.6’dan, 2002’de % 2.4’de düşmüştür. Bu oranlar aynı yıllar için İtalya’da sırasıyla % 2 ve % 1.9 olarak Türkiye’de ise % 4.4 ve % 5 olarak gerçekleşmiştir.

               Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı harcamaları toplamından oluşmaktadır. Bu harcamalardan en fazla payı Milli Savunma Bakanlığı almaktadır. Mesela 2001 yılında savunma bütçesinde Milli Savunma Bakanlığı’nın payı % 84.4, Jandarma Genel Komutanlığı’nın payı % 15.0 ve Sahil Güvenlik Komutanlığı’nın payı ise % 0.6’dır