İKTİSADİ BİR DEĞER OLARAK ''PARA''

          Para;birçok tanımı yapılmış,Dünya tarihinde yeni bir çığır açmış iktisadi bir değer. Lidyalılar belki de o dönemde parayı hayatlarını kolaylaştıracak bir şey olarak görürken acaba Dünya'da bu kadar önemli bir yere geleceğini düşünmüşler miydi sorusu geliyor akıllara şüphesiz.

          

          Tarihi kaynaklara baktığımızda Lidyalıların Ege bölgesinde Dünyanın geri kalan ve bilinen halkları ile büyük bir ilişki içinde olduğu görüyoruz. Bu faliyetler ile Lidyalıların zenginleşerek gerek kültür,gerekse ticari alanda büyük başarılar elde ettiği aşikardır. Lidyalıların o dönemde diğer ülkelerle karşılıklı takasın zor olmasından kaynaklanan para denilebilecek metalleri ürettiklerini görüyoruz.Böylece para ortaya çıkmış oluyor.

         

          Bunları söylememin elbette şöyle bir nedeni var. Günümüzde olduğu gibi o dönemlerde de paranın bir ülkenin özgürlük ve egemenliğinin en büyük ifadesi olduğu görüyoruz.Şunu anlıyoruz ki tarih boyunca güçlenen veya kendini güçlü hisseden devletler ve diğer egemenlikler bunu para basarak göstermişler. Para her zaman ekonomik bir değer, bir zenginlik ölçüsü olmuştur. 

          

           Şimdi de paranın günümüzdeki tanımına bakalım.Amerikalı iktisatçı Frederic Mishkin parayı şöyle tanımlıyor.

          Para satın alınan mal ve hizmetlerin bedelinin ödenmesinde ve borçların geri ödenmesinde herkes tarafından ,ödeme aracı olarak kabul edilen her şeydir.

          Burada ödeme aracı olarak kabul edilen her şeydir denilirken ne demek istenmiş acaba?. Şüphesiz para deyince herkesin aklına kağıt ve madeni para geliyor.Peki para sadece kağıt ve madeni paradan mı oluşur? Tabiki hayır...Çek,tasarruf mevduatları gibi araçlar da bazen ödeme aracı olarak kullanılabilmektedir. Yani burada o şey nakde veya çeke tabi vadesiz mevduatlara dönüştürülebiliyorsa paranın fonksiyonlarına sahip olmaktadır. Buradan anlıyoruz ki sadece nakit parayı dikkate alırsak çok dar bir para tanımı yapmış oluruz. Diğer kullanımları esas alırsak çok daha geniş para tanımları yapabiliriz.

       

           Benim şöyle bir şey geliyor aklıma. Halkın para olduğuna inandığı her şey paramı dır. Bunu biraz araştırdığımda şu sonuca vardım.Para şüphesiz ki bir değişim aracıdır. Yani para herkesin kabul ettiği değişim aracıdır.Bu tanım psikolojik ve davranışsal açıdan yapılırsa halkın psikolojisi ve halkın paraya paraya vereceği subjektif değer paranın yerine getireceği görevleri belirleyebilir. Elbette paranın kabul edilmesi için bazı özelliklere sahip olması gerekiyor.Bu özellikleri ise diğer yazımda paylaşmak istiyorum.

     





          Son olarak şu yargıya ulaşırız şüphesiz.Görüyoruz ki para Lidyalılardan günümüze çok geniş bir tanımı olan;son derece önemli bir iktisadi değerdir.Nice paralı günlere...